O`tkir gemoroyni (bavosil) qanday belgilar bilan aniqlash mumkinligi va u bilan nima qilish kerakligini tahlil qilamiz.
O`tkir gemorroyni (bavosil) – surunkali gemorroydan farqi 1,2
Ko`pincha gemorroy (bavosil) patalogiya deb xisoblanadi, garchi ular to`g`ri ichakning pastki qismida va anus atrofidagi tomirlar to`plamidir. Muammolar mayda qon tomirlarda tromb tiqilganda, yalliglanganda va shikastlanganda boshlanadi. Bu qon-tomirlarda uzoq vaqt davomida qonning to`planib qolishi bilan bog`liq. Kengaygan gemorroidal tugunlar noqulaylik hissini tug`diradi, qonni oquvchanligini va xatto to`g`ri ichakning ichiga yoki anusdan tashqariga chiqib qolishi kuzatiladi. Ushbu holatda aynan kasallik yaniy gemorroy (bavosil) tushuniladi.
Gemorroy uzoq vaqt davomida hech qanday alomatsiz yoki oz miqdorda qon ketishi bilan davom etishi mumkin. Bu surunkali gemorroy kasallikning birinchi bosqichidir. Ikkinchi bosqichda tugunlar shunchalik yallig'lanadiki, ular ichakka bo`rttib chiqishi kuzatiladi, uchinchi bosqichda tugunlar anusdan tashqariga chiqib qoladilar. Ammo ular qo'lning yumshoq harakati bilan mustaqil ravishda qayta joyiga o'rnatilishi mumkin. To'rtinchi bosqichda tugunlarni qayta joyiga o'rnatilishni ilojisi yoq - operatsiya talab etiladi.
Agar tugunlarda tromb paydo bo'lsa, unda tashxis "o'tkir gemorroy" deb qo`yiladi. U yallig'lanishsiz yoki yallig`lanish bilan birgalikda kechishi mumkin. Uchinchi darajali o'tkir gemorroyda tugunlarning o'zidan tashqari, teri osti to'qimalari yallig'lanadi. Bu holatda darhol kasalxonaga yotish talab etiladi.
Xomiladorlik;
Muvozanatsiz ovqatlanish:ratsionda kletchatkani yo`qligi sababli qabziyatga olib kelishi mumkin;
Muntazam ravishda og`irlik ko`tarish;
Yoshi:vaqt o`tishi bilan gemoroidal tugunlarni tutib turuvchi mushaklar va birikmalar zaiflashadi;
- Nasliy.
«Relief®» oilasi preparatlari tarkibida turli ta`sir qiluvchi moddalar saqlaydi va ularning ta`siri mexanizmi turli tamoyillarga asoslangan . Masalan shishni engillashtiradigan, yallig`lanishi kamaytiradigan va qonni oquvchanligini to`xtashiga yordam beradigan qon-tomirlarni toraytiruvchi fenilefrin asosidagi «Relief®» shamchalari
«Relief® Ultra» tarkibida yallig`lanishga qarshi kurashuvchi gidrokartizon atsetati va jaroxatni davolashga yordam beruvchi rux sulfati mavjud. «Relief® Advans» og`riq qoldiruvchi ta`siriga ega va gemorroyda(bavosil) achishish va qichishishni bartaraf etishga yordam beradi.
Barcha dorilarda qo`llash mumkin bo`lmagan xolatlar va nojo`ya ta`siri mavjud, shunung uchun shifokor bilan maslahatlashgan ma`qul.
Homiladorlik davrida o'tkir gemorroyni davolashni o’ziga hosligi
Xomila va onaning sog`ligiga ta`sir qilishi mumkin bo`lgan barcha dorilar xomilador ayollar tomonidan qo`llanilishi mumkin emas. Shunday qilib, kortikosteroidlar ushbu davirda, xomiladorlikning 2-3 trimestrida, hamda laktatsiya davrida taqiqlanadi, yoki shifokor ko`rsatmalariga asoslangan holda qo`llanilishi mumkin. Qon-tomirlarni toraytiruvchi va anastetik komponentli malham va shamchalarni agar davolashga alternative bo`lmasa yoki shifokor nazorati ostida qo`llash maqsadga muvofiqdir.2
Aksariyat xollarda odatlarni o`zgartirish kerak. Gemorroyidal venalardagi qonning dimlanishini kamaytirish va yallig`lanishni bartaraf etish uchun shifokorlar quyidagi maslahatlar berishlari mumkin:
-
Defikatsiya vaqtida kuchanmaslik;
-
Hojatda uzoq vaqt o`tirmaslik;
-
Harakatsiz ish paytda vaqti-vaqti bilan xarakatli pauzalar qilish lozim – xech bulmaganda bir necha daqiqa sayir qiling;
-
Etarli miqdorda sabzavot, mevalar, donli mahsulotlar iste`mol is`emol qiling- ya`ni kletchatkaga boy ovqatlar;
-
Etarli miqdorda suv iching- bu najasni yumshatadi va qabziyatni oldini oladi;
-
Hojatga borish va ichaklarni o`z vaqtida va muntazam ravishda bo`shatish istagini e`tiborsiz qoldirmang.3
Gemorroyni(bavosil) oldini olish
1. Клинические рекомендации по диагностике и лечению взрослых пациентов с острым и хроническим геморроем. — Москва, 2013.
2. Воробьёв Г. И., Шелыгин Ю. А., Благодарный Л. А. Геморрой: руководство для врачей. — 2-е изд., перераб. и доп. — М.: Литтерра, 2010. — 200 с.
3. Arthur Staroselsky, Alejandro A. Nava-Ocampo, Sabina Vohra, Gideon Koren. Hemorrhoids in pregnancy// Can Fam Physician. 2008 Feb; 54(2): 189–190.
4. Макаров И.В., Долгих О.Ю. Геморрой: Учебное пособие для студентов, интернов, клинических ординаторов и врачей. — М.: Издательская группа «ГЭОТАР-Медиа», 2013. — 147 с.
СН-20230703-32